Bijbelgedeelte: 1 Samuël 21:1-10 en 22:6-23

Vers 1-2
Vanaf dit moment is David openlijk een vluchteling voor Saul. Wat nu? Hij besluit eerst naar de priesterstad Nob te gaan. Blijkbaar was dat, na de wegvoering van de ark, de nieuwe plaats van het heiligdom geworden. Gezien Davids hoge positie is het vreemd dat hij alleen komt. Daarom is Achimelech, die nog niet weet dat David in ongenade gevallen is, bang dat er iets aan de hand is. Maar David verzwijgt de waarheid, misschien om Achimelech niet medeplichtig te maken. David zegt dat hij zijn manschappen in ‘de plaats van zulk één’, dus in de buurt heeft achtergelaten. Het is waarschijnlijk dat David inderdaad al een paar mannen bij zich had (Mattheüs 12:4).

Vers 3-6
Het enige brood dat Achimelech heeft is het heilige toonbrood. Dat brood is alleen voor de levieten bestemd, maar Achimelech heeft begrip voor een noodgeval. Tenminste als Davids mannen ‘rein’ zijn, d.w.z. geen geslachtelijk contact met vrouwen hebben gehad. Zowel van zijn mannen, als van hun ‘vaten’, hun spullen, kan David die garantie geven: als hij en zijn soldaten er op uit trekken houden ze zich altijd rein. Ter geruststelling voegt David daar aan toe dat het brood toch op zijn tijd vervangen moet worden. Welnu, als het oude brood nu toch net vervangen moet worden door ‘warm’, vers brood, kan het oude brood zonder veel problemen aan David worden meegegeven. Deze daad wordt later door de Heere Jezus niet afgekeurd! (Mattheüs 12:4)

Vers 7
Doëg, de overste van Sauls herders, heeft alles gezien. Hij is een Edomiet, een nakomeling van Ezau.

Vers 8-10
Naast het voedsel, heeft David ook wapens nodig. Met behulp van zijn eerdere leugen, weet hij ook deze vraag geloofwaardig te maken. Door de haast waarmee Sauls opdracht gepaard ging, heeft hij geen wapens meegenomen. David reageert enthousiast op Achimelechs antwoord. Het zwaard van Goliath is een eersteklas zwaard! Vanuit Nob vlucht David verder. Hij heeft nu het voedsel en de wapens die hij nodig heeft om het gebied van de Filistijnen te bereiken.

1 Samuël 22

Vers 6-8
Naar aanleiding van nieuwe gegevens over David, waaronder zijn groeiende populariteit (vers 2), roept Saul zijn ‘ambtenaren’ ter verantwoording. Zijn speer houdt hij dreigend in zijn hand. ‘Zonen van Jemini’ zijn de Benjaminieten. Saul heeft zijn stamgenoten dus hoge posities gegeven in zijn rijk. Die hoge posities hebben ze volgens Saul van de ‘zoon van Isaï’ uit de stam van Juda, niet te verwachten. Waarom, zo vraagt Saul aan zijn knechten, sympathiseren ze dan met David? Opnieuw blijkt zo Sauls achterdocht. Hij klaagt verder: ‘Iedereen is tegen mij. Zelfs mijn eigen zoon heult met de vijand.’ Zijn eigen falen als koning vergeet Saul gemakshalve maar even.

Vers 9-10
Doëg ziet zijn kans schoon om een goede beurt te maken bij de koning. Hij schildert de gebeurtenissen in Nob zó af, dat het lijkt alsof Achimelech bewust tegen Saul gehandeld heeft. Achimelech zou zelfs de HEERE omwille van David geraadpleegd hebben.

Vers 11-13
Nu heeft Saul iemand om zijn achterdocht op te botvieren. Alle priesters uit Nob worden ontboden. Saul geeft Achimelech nog de kans om zijn daden te motiveren. David wordt er ondertussen nota bene van beschuldigd een ‘lagenlegger’ te zijn, iemand die een hinderlaag voor Saul voorbereidt.

Vers 14-15
Achimelechs verweer is overtuigend. David een ‘lagenlegger’? Welnee, iedereen weet toch hoe plichtsgetrouw en eerlijk David is? Daarmee laat Achimelech nu al zien dat hij niets weet van de verstoorde verhoudingen tussen Saul en David. Bovendien ontkent Achimelech dat hij voor David de HEERE om raad gevraagd heeft. En voor alles wat hij wel voor David gedaan heeft, geldt dat hij niets wist van Davids vlucht. Achimelech heeft te goeder trouw gehandeld.

Vers 16-17
Maar Saul is niet meer voor rede vatbaar. Achimelechs verweer wordt niet serieus genomen. Hij kan nu zijn haat jegens David op deze priesters laten neerkomen. Alle priesters krijgen de doodstraf. Sauls lijfwacht moet dat vonnis uitvoeren. Maar bij de lijfwacht is er nog eerbied voor de priesters van de HEERE. Met gevaar voor eigen leven weigeren ze dit vonnis uit te voeren.

Vers 18-19
Maar Doëg laat ook deze tweede kans om een goede beurt te maken niet liggen. Gewetenloos doodt hij de weerloze priesters. De ambstkledij van de priesters wordt nog apart genoemd. Zelfs dat uiterlijke teken van hun ambt, weerhoudt Doëg niet van zijn daad. Niet alleen de priesters, maar ook hun gezinnen en hun bezittingen worden vernietigd. Saul, die over de Amelekieten de ban niet wilde uitvoeren, slaat nu wel zonder schroom de priesters van de HEERE met de ban.

Vers 20-23
Abjathar, de priester die later ten tijde van Davids koningschap zo’n belangrijke rol zal spelen, weet aan de moordpartij te ontkomen. Via hem komt David te weten wat er is gebeurd. Het bericht brengt David tot berouw. Hij verschuilt zich niet achter de gewetenloze daden van Saul en Doëg, maar neemt zelf de verantwoordelijkheid die hij voor dit drama heeft. Hij heeft dit onheil naar Nob geleid en hij is niet voorzichtig genoeg geweest toen hij Doëg zag. David weet wat berouw is, en hij bekent zijn schuld ten opzichte van de getroffen Abjathar. Abjathar wordt daarop opgenomen in de kring van Davids vertrouwelingen.