Bijbelgedeelte: Jesaja 6

Intro
Het gaat hier over Jesaja en de tijd waarin hij tot profeet geroepen werd. In tegenstelling tot veel andere profeten was Jesaja iemand van hoge afkomst. Zijn vader was Amos, de broer van Azarja, de koning van Juda. Deze positie gaf Jesaja waarschijnlijk een goede mogelijkheid om ‘binnen te komen’ aan het hof van de koning.
Het roepingvisioen van de profeet Jesaja vindt plaats in de tijd van koning Uzzia. Deze Uzzia heeft 52 jaar geregeerd. Hij begint zijn regering godvruchtig, maar aan het einde van zijn leven loopt het helemaal mis. Uzzia eist toegang tot de tempel en brengt zelf een offer. Als de priesters hem proberen te stoppen en Uzzia daarop woedend reageert, breekt er op zijn voorhoofd melaatsheid uit. Uzzia leeft de rest van zijn leven afgezonderd. Als hij sterft, wordt er in Israël een periode van nationale rouw afgekondigd. In dat jaar krijgt Jesaja zijn visioen.

Vers 1-2
Jesaja ‘ziet’ de Heere in een profetisch gezicht. Let op: hier staat niet de Hebreeuwse naam Jahweh, maar Adonai. Dat is geen naam, maar een titel die wijst op Gods soevereiniteit. Deze titel wordt in de Bijbel alleen toegeschreven aan de HEERE omdat Hij alleen alle macht heeft in hemel en op aarde!
Het valt op dat Jesaja in zijn omschrijving niet aangeeft hoe de Heere Zelf er uitziet. Dat blijft zelfs voor Jesaja onbeschrijfelijk. Allereerst ziet Jesaja ‘de zomen’. Denk hierbij aan een klassiek koninklijk gewaad dat uitloopt tot op de grond. Jesaja ziet een mantel die de hele tempel (ver)vult. Hiermee wordt uitgebeeld dat de tempel te klein is om de HEERE te bevatten (zie ook 1 Koningen 8:27).
De Heere is omringd door engelen met zes vleugels. Met twee bedekken ze hun gezicht als uiting dat geen schepsel God kan zien en blijven leven (zie ook Exodus 33:19-23 en 1 Johannes 3:2). Met twee andere bedekken ze hun voeten. Dat gebaar is ook een verwijzing naar Gods heiligheid (zie ook Exodus 3:2-5). De twee vleugels waarmee ze vliegen, brengt tot uitdrukking dat de engelen altijd klaar staan om Gods bevelen uit te voeren (zie ook Hebreeën 1:14).

Vers 3-4
De lofzang van de engelen is het beroemde drievoudige ‘heilig’. Daarmee benadrukken de engelen de volmaakte heiligheid van God. Heiligheid is maar niet een eigenschap van Hem, maar Gods heiligheid doortrekt heel Zijn wezen. Alles aan Hem is heilig. Alles wat Hij gemaakt heeft, getuigt van deze heiligheid. De roep van de engelen doet de deurposten van de tempel beven. Alles siddert als het ware voor Gods heiligheid. Tenslotte wordt de tempel vervuld met rook. Rook kan een verwijzing zijn naar Gods toorn. Vaak is een wolk een dubbel teken. Het verwijst naar Gods aanwezigheid en tegelijkertijd verbergt de wolk God voor de ogen van de mensen.

Vers 5-7
Jesaja schrikt zo erg dat hij denkt dit niet te overleven (zie ook Openbaring 1:17). Dit is een gedachte die je heel de Bijbel door tegenkomt. Geen mens kan God zien én in leven blijven. De verwijzing naar onreine lippen houdt verband met bidden en spreken. Hoe zouden zondige mensen iets tegen én over God kunnen spreken zonder zich te bezondigen? Elk mens hoort iets te kennen van deze heilige vrees voor de Heere. In contact zijn en blijven met deze God is alleen mogelijk als onze schuld wordt verzoend. Dat wordt uitgebeeld door de engel die een kool van het altaar neemt waarmee hij de mond van Jesaja reinigt.

Vers 8
Dit vers laat een verrassende wending zien. Door de verzoening verandert Jesaja. Het ontzag blijft, maar het is geen angst die hem wegjaagt bij de HEERE vandaan. Nee, hij is juist van harte bereid om namens God naar het volk Israël te gaan.

Vers 9-10
Jesaja krijgt een moeilijke boodschap mee. Hij moet gaan preken zonder hoop op bekering bij het volk. De verharding waar God hier over spreekt, houdt verband met Gods rechtvaardig oordeel over blijvende ongehoorzaamheid bij Zijn volk (zie ook Mattheüs 13:14). Let op: God stuurt zijn profeten niet met het doel dat mensen zich verharden. Het doel van de prediking is het behoud van mensen. Zij kunnen er niet vrijblijvend naar luisteren. De verkondiging van het Evangelie kan op twee manieren uitwerken. Het werk van de Heilige Geest is nodig om het hart te verbreken en een mens tot bekering te brengen. Wie echter geen gehoor aan de verkondiging geeft, raakt verhard.

Vers 11-13
Jesaja vindt het een zware opdracht. Zijn vraag ‘Hoe lang?’ is een vraag naar het einde van Gods toorn. Het is een vraag waarmee Jesaja vraagt naar de tijd van de genade (zie bijvoorbeeld ook Psalm 102:14 en Psalm 103:9 en 10). Jesaja krijgt als antwoord dat er eerst nog veel verschrikkelijke dingen zullen gebeuren. De steden in Israël zullen worden verwoest en de mensen zullen worden weggevoerd. Het zal een tijd zijn waarin God Zijn volk verlaat. Maar vers 13 bevat ook een belofte. God gaat door met een rest: een tiende deel van het volk. Met dat tiende deel is òf het overblijfsel bedoeld dat in Israël achterbleef òf het deel van de Joden, dat terugkeerde uit de Babylonische ballingschap.
Vers 13 is als geheel moeilijk te vertalen. Het minste dat je er van kunt zeggen, is dat er een beeld uit de natuur wordt gebruikt om duidelijk te maken dat iets goeds sparend werkt. Het heilig zaad is naar alle waarschijnlijkheid een verwijzing naar godvrezende kinderen van godvrezende ouders. Hun betekenis is dan: ‘Omwille van weinige goeden spaart God somtijds veel kwaden.’ (Kanttekeningen)