Bijbelgedeelte: Lukas 14:15-24

Intro
Jezus is op bezoek bij een overste van de Farizeeën om daar een maaltijd te nuttigen. Dat lijkt een gastvrij onthaal, maar het is alles met opzet ‘om Hem waar te nemen’ (Lukas 14:1). Ze houden Hem in de gaten of ze iets kunnen vinden om Hem op aan te spreken. Degenen die verwachten straks aan te zitten bij Gods feestmaal, wijzen Jezus af.

Vers 15
Onder de genodigden is er iemand die opeens iets roept. Wat bedoelt de man precies met zijn kreet? Het lijkt vooral een algemene waarheid te zijn. Helemaal waar, maar het is volstrekt onduidelijk wat hij er mee zeggen wil. Daarbij is ook niet helder in hoeverre hij er persoonlijk bij betrokken is.
De toekomst die God voor Zijn volk bereidt, wordt in de Bijbel overigens vaak beschreven als een feestmaal (zie bijv. Jesaja 25:6–9).

Vers 16-17
Jezus gaat niet zozeer in op de opmerking van de man. Hij gebruikt wel het beeld van brood eten in Gods Koninkrijk om iets over het binnengaan in dat koninkrijk duidelijk te maken. Daarom vertelt Jezus een gelijkenis over iemand die een groot avondmaal bereid (avondmaaltijd, geen Heilig Avondmaal). Via een knecht laat hij weten: ‘Komt, want alle dingen zijn nu gereed’. Het kleine woordje nu is hier belangrijk. Grote feesten werden altijd ruim op tijd aangekondigd en uitnodigingen werden vroeg verstuurd. Dan lieten mensen al weten te komen. Maar nu is het zover. Nu is het tijd om te komen.

Vers 18-20
Alle genodigden wijzen de uitnodiging bij nader inzien ‘eendrachtelijk’ af. In de kern draait het bij hen allemaal om één en hetzelfde: tijdelijke dingen nemen hun interesse volledig in beslag.
De aankoop van een nieuwe akker was al rond. De man ging er slechts heen om er eens rond te kijken. Wie zomaar vijf juk ossen kocht, was een rijke boer. Zo iemand had ook wel personeel om te laten werken. Trouwen lijkt in eerste instantie een goede reden, maar gelet op het feit dat een feest als dit al lang van te voren aangekondigd werd, is de ‘dubbelplanning’ van deze man een bewijs van zijn desinteresse in de heer van dit feest.
Ze dachten dus ooit wel dat ze naar het feest zouden gaan, maar bij nader inzien vinden ze hun ‘gewone leven’ eigenlijk wel prima. Let op hun beleefde toon: ‘Ik bid u, houd mij voor verontschuldigd’. Laat de heer van het feest zeker niet denken dat ze het verkeerd bedoelen! Maar ten diepste tonen ze hun desinteresse voor de heer van het feest. Het kwetsende van deze afwijzing is voor ons misschien niet zo scherp voelbaar omdat wij, Nederlanders, wel vaker een uitnodiging afslaan. Maar tot op de dag van vandaag is het afslaan van een uitnodiging in het Midden-Oosten eigenlijk ondenkbaar. Laat staan een uitnodiging die jou al lang van te voren heeft bereikt.

Vers 21
De knecht komt daarom terug met schokkend nieuws dat de heer ‘toornig’ maakt. Hij wordt miskend in zijn waardigheid en gastvrijheid. Denk bij deze toorn niet aan een woede-uitbarsting zoals wij mensen dat kunnen hebben. De Heere Jezus verwijst hiermee naar Gods toorn die je kunt omschrijven als ‘gekrenkte liefde’.
De volgende reactie van de heer van het feest moet voor de eerste hoorders rondom de Heere Jezus verbijsterend hebben geklonken. Het was namelijk in die tijd gebruikelijk om voor een maaltijd mensen uit te nodigen die van een iets lagere sociale status waren. Dat leverde aanzien van hen op en daarmee bevestiging van je eigen sociale positie boven hen. Maar deze heer nodigt nu die mensen uit die niet of nauwelijks enige status of aanzien hebben: armen, verminkten, kreupelen en blinden. En, zij komen wel! Niet speciaal om wat ze zijn, maar omdat ze uitgenodigd worden. Omdat ze welkom zijn op het feest van deze heer. Het is onbegrijpelijk, maar ze geloven de knecht op zijn woord.

Vers 22-23
Daarmee is het verhaal nog niet af. De knecht meldt dat hij gedaan heeft wat hem opgedragen is, ‘en nog is er plaats’. Daarom gaat het feest nog niet beginnen. De knecht wordt er nog een keer op uitgestuurd. De opdracht is: ‘dwing hen in te komen’. Jezus zegt hier niet dat er mensen tegen hun zin bij Hem zullen zijn. Bij het woord dwingen moet je denken aan een vorm van voortdurend uitnodigen. Tegen mensen die het nog niet gehoord hebben. Of mensen die aarzelen, moet gezegd worden: en nog is er plaats! Komt want alle dingen zijn nu gereed!
Want sommigen wijzen de uitnodiging wel af, maar daarom wordt het feest niet afgelast! Het huis wordt vol. Daarvoor staat de heer zelf garant. Dat is een geweldige belofte! Juist ook voor iedereen die aarzelt, bang is dat hij misschien niet welkom is op Gods feest. En nog is er plaats… dwing ze om in te komen! Tijdens elke preek, elke zondagsschoolvertelling, is God aan het werk om ons te overtuigen: Kom!

Vers 24
In dit laatste vers is de Heere Jezus scherp. Dat is Hij allereerst tegenover het Joodse volk. Zij waren de eerste genodigden, maar wezen Jezus ,‘de Knecht’ van God, met Zijn Evangelie af. De scherpte van Jezus’ woorden geldt echter zeker ook allen die wel ooit genodigd werden, maar toch niet kwamen. Dat is dus ook een scherpe waarschuwing voor mensen die opgroeien op het ‘erf van het verbond’, maar Gods Woord niet ter harte nemen. Zij zullen Gods koninkrijk niet binnengaan tenzij zij wedergeboren worden. Gelukkig ben je inderdaad als je brood eet in Gods koninkrijk. Maar niet iedereen die denkt daar te komen, zal er ook zijn. De vraag dringt: Wat doen wij met Gods uitnodiging die hoogstpersoonlijk aan ons mensen wordt gebracht door Gods ‘Knecht’: de Heere Jezus? Leggen we Zijn Evangelie naast ons neer? Al dan niet met nette of vrome woorden? Terwijl de echte reden is dat we het ‘gewone leven’ meer lief hebben dan God.