Bijbelgedeelte: Richteren 13

Intro
Ook in het boek Richteren laat de HEERE zien hoe Hij Zijn heilswerk aan het doen is en hoe Hij de komst van de Messias voorbereidt. In het boek tekent zich de trouw van God en de ontrouw van Israël in felle kleuren af. Steeds opnieuw valt het volk in de zonde en steeds opnieuw straft de HEERE de Israëlieten (Richteren 2:11-19). Op het gebed stuurt Hij richters die het volk moeten verlossen. De verlossing door de richters is vanwege de voortdurende afval van Israël maar ten dele. Heel het boek Richteren schreeuwt om dé Verlosser die Zijn volk volkomen zal verlossen.

Vers 1 – 7
De Israëlieten deden dat kwaad was in de ogen van de Heere; ze gingenverder met leven in de zonde (zie ook Richteren 22:11, 3:7, 4:1, 6:1 en 10:6). Ze dienden de afgoden (zie hoofdstuk 10:6). Hun zondigen blijft niet ongestraft.
Filistijnen zijn zeevolken die in de 13e eeuw voor Christus vanuit het gebied van de Egeïsche Zee richting het oosten kwamen en zich vestigden in het zuidwesten van Palestina en daar vijf steden bouwden: Gaza, Asdod, Askelon, Gat en Ekron.
Er is hier geen sprake van gebed om uitkomst (zoals in hoofdstuk 4:3, 6:6, 10:10-15). Daar geloofde men niet meer in of dat vond men niet nodig. Toch zal de HEERE verlossing geven. Vanwege Zijn beloften en Zijn barmhartigheid kan Hij Zijn volk niet loslaten. De verlossing gaat helemaal van Hem uit, ook nu nog. Onvruchtbaarheid werd in Israël wel beschouwd als straf van de HEERE. Het feit dat de naam van de vrouw niet genoemd wordt, wijst op haar lage positie. De HEERE gebruikt vaker ‘onbelangrijke’ vrouwen in Zijn heilshandelen (vergelijk Lea, Hanna, en Maria).
De Engel des HEEREN ziet er indrukwekkend uit, maar ze weet ten diepste nog niet Wie Hij is. Het is God Zelf die Zich in gedaante van een mens of engel openbaart. God laat de komende verlosser geboren worden uit een onvruchtbare vrouw. Dat wijst er op dat het wonderlijke Gods werk is. Vanaf de conceptie zal het kind een nazireeër zijn, vandaar dat de moeder geen wijn of sterke drank mag drinken Het eten van onrein voedsel was voor iedere Israëliet verboden. Blijkbaar hield men zich niet meer aan dit verbod. Ook nu nog mogen, en moeten, moeders hun kind al voor de geboorte toewijden aan de HEERE. De HEERE heeft immers recht op de mens. Een nazireeër is iemand die zijn leven aan God toewijdt en zo moet laten zien dat hij, en in hem het hele volk, het eigendom is van de HEERE (Numeri 6:1-8). In dit geval wordt het kind door God tot nazireeër gewijd. Het kind zal slechts een begin maken met het verlossen van Israël. De volledige verlossing uit de hand van de Filistijnen geschiedt onder koning David. ‘Man Gods’ is een benaming voor een profeet. ‘ Zeer vreselijk’ betekent hier eerbiedwekkend.

Vers 8 – 23
Het herhaalde ‘ons’ in vers 8 suggereert dat Manoach zich gepasseerd voelt. God verhoort zijn gebed, maar toch verschijnt de engel eerst weer aan zijn vrouw. De vraag ‘zijt gij die Man’ verraadt een stuk onzekerheid. Met de vraag naar ‘wijze en werk’ vraagt Manoach naar de opgedragen leef- en handelswijze van het kind. Manoachs vraag wordt genegeerd en hij krijgt te horen wat hij al van zijn vrouw wist. Volgens oosters gebruik nodigt hij de bezoeker uit voor de maaltijd, maar de uitnodiging wordt afgeslagen. Wel adviseert de engel hem een offer aan de HEERE te brengen.
De naam ‘ wonderlijk’ is typerend voor de boodschap en voor heel Gods manier van handelen (zie ook Jesaja 9:5), juist ook voor de wijze waarop de engel vertrekt. Door Zijn verzoek tot offeren, Zijn naam en Zijn vertrek maakt de Engel des HEEREN bekend wie Hij is. Nu de boodschapper verdwenen is, gaat het er om dat Manoach en zijn vrouw geloof hechten aan de boodschap (zie ook Hebreeën 11:1). Als Manoach ontdekt heeft wie de boodschapper was, meent hij te moeten sterven (zie ook Exodus 33:20 en 1 Timotheüs 6:16). Een begrijpelijke, maar ongelovige reactie. Zijn vrouw wijst hem op het feit dat de HEERE hun offer heeft aangenomen. Ook zou Hij al deze dingen niet hebben laten zien en deze beloften laten horen als Hij hen wilde laten sterven. We zien hier dat het geloof zich vastklemt aan Gods beloftewoord.

Vers 24 – 25
God vervult Zijn beloften. Simson betekent ‘zonnetje’ of ‘zonnekind’. Hij wordt door de HEERE gezegend en de Geest van de HEERE is de drijvende kracht in zijn leven. Zijn opvoeding is doortrokken geweest van de dienst aan de Heere. Door de Heilige Geest wordt Simson zich bewust van zijn roeping.
Met het leger van Dan wordt een plaats in de buurt van zijn geboorteplaats Zora bedoeld. Het betreft het voormalig legerkamp waar de Danieten vertoefden na de inname van Kanaän. De plaatsen liggen ruim 20 km ten westen van Jeruzalem. Terwijl de Israëlieten overgeleverd waren aan de heidense Filistijnen en zij daar blijkbaar vrede bij hadden, was de HEERE bezig met het voorbereiden van de verlossing.