Bijbelgedeelte: Ruth 3 en 4

Vers 1-6
Naomi is bezorgd om Ruth en gunt haar weer een huwelijk. ‘Rust’ in vers 1 impliceert een veilige plaats. In Israël vond men als vrouw zekerheid in het huwelijk; de man zorgde voor zijn vrouw. Als er kinderen waren, zouden zij, na zijn eventuele overlijden, voor hun moeder zorgen. De positie van weduwen, en wezen, was in Israël niet echt goed.
De wijze waarop Naomi haar voorstel formuleert, wijst erop dat het haar niet te doen is om nakomelingen, maar primair om Ruths welzijn.
Ruth moet er goed en aantrekkelijk uit zien: zij heeft haar rouwperiode beëindigd (zie ook 2 Samuël 12:20). Het geeft ook aan dat ze beschikbaar is voor een huwelijk.
De dorsvloer bestond uit een open plaats op een rotsbodem of verharde aarde, meestal net buiten de stad. Omdat Bethlehem hoog ligt, moet Ruth dus iets afdalen naar de dorsvloer. Boaz is daar aan het wannen: hij gooit de aren omhoog in de wind, waardoor het kaf wegwaait en de graankorrels op de dorsvloer vallen. In de middag steekt de zeewind op die gunstig is voor het wannen.
Het geheel van aanwijzingen in vers 4 laat een symbolisch uitgedrukt huwelijksaanzoek zien. Het plan van Naomi is erg onvoorzichtig. Boaz kan Ruths symbolische handelingen verkeerd opvatten en zien als poging tot seksuele verleiding. We mogen ons niet onnodig in gevaar begeven. Ruth gehoorzaamt, in vertrouwen op de HEERE.

Vers 7-18
‘Vrolijk’ in vers 7 betekent ‘goedgemutst’. Boaz gaat in de luwte achter een hoop koren liggen. Ruth komt stilletjes dichterbij en gaat aan zijn voeteneind liggen. ‘Verschrikte’ in vers 8 wijst op een ‘rilling of een siddering’. Boaz grijpt vooroverbuigend om zich heen en ziet een vrouw aan zijn voeteneind. Het woord voor ‘dienstmaagd’ betekent ook ‘huwbare vrouw’. ‘De vleugel over iemand uitbreiden’ wijst op het in bescherming nemen, of op een huwelijk (Ezechiël 16:8). ‘Vleugel’ heeft hier ook de betekenis van ‘hoek van een kledingstuk’ (Deuteronomium 22:30).
Het getuigt van geloof en vertrouwen dat Ruth als ‘dienstmaagd’, heidense vrouw en ongenodigde bezoekster de rijke en voorname Boaz ten huwelijk vraagt. Boaz reageert positief op Ruths verzoek. Wat zij nu gedaan heeft, is nog beter dan wat zij eerder deed voor Naomi.
Door zijn antwoord bemoedigt Boaz Ruth, die hij een krachtige vrouw noemt. Hoewel Boaz graag met Ruth wil trouwen, onderwerpt hij zich aan de burgerlijke wet. Aangezien het onverantwoord is om Ruth midden in de nacht naar huis te sturen, mag ze blijven. Boaz brengt met de woorden ‘zo waarachtig als de HEERE leeft’, zijn belofte als een heilige zaak voor Gods aangezicht. Niemand mag weten dat Ruth op de dorsvloer is geweest. Dit zou haar goede naam kunnen schaden. Ruth krijgt gerst mee van Boaz. Het drukt wellicht Boaz’ bereidheid tot het losserschap uit. Tevens wekt het voor buitenstaanders de indruk dat Ruth in alle vroegte van het werk huiswaarts keert. Naomi blijkt Boaz zo goed te kennen dat ze zeker weet dat hij de zaak van het losserschap kordaat zal afhandelen. De HEERE zegent Naomi’s ondeugdelijke plan.

Ruth 4
Vers 1-10
De poort is in het oude Israël de plek waar o.a. openbare vergaderingen plaatsvinden en recht gesproken wordt. Het woord ‘oudsten’ heeft te maken met leeftijd, maar vooral met wijsheid en levenservaring. In Israël hadden de oudsten een belangrijke functie bij o.a. burgerlijke, juridische en politieke zaken. Het woord ‘broeder’ kan slaan op een familielid, of op een lid van dezelfde stam.
De losser heeft als nabije bloedverwant de plicht familieleden tegen verarming te beschermen en dient het geslacht voor uitsterven te bewaren (Leviticus 25:25,48; Deuteronomium 25:2-10). Het eerste deel van het voorstel is aantrekkelijk, zodat de man meteen aanbiedt het stuk land te lossen. De losser moet het stuk land kopen, maar hij is verplicht Naomi de opbrengst van het land uit te keren. Bij zijn overlijden blijft het stuk grond in zijn familie. In vers 5b benadrukt Boaz dat de man ook een erfgenaam bij Ruth moet verwekken. Hij zal later het land ontvangen. Hierop trekt de man zich terug. Wanneer hij maar één zoon bij Ruth zou verwekken zou deze de wettige nabestaande van Elimélech worden. Zijn eigen geslacht zou uitsterven. Met de ‘sandaalceremonie’ laat hij op symbolisch wijze weten dat hij afziet van het losserschap. Met zijn verklaring in vers 9-11 beantwoordt Boaz Ruths aanzoek (3:9). Hij voorziet in de nodige zekerheid voor Ruth die Naomi haar heeft toegebeden (1:8-9; 3:1) en Naomi ontvangt haar volledige loon van de HEERE (2:11-12). Ruth wordt hier volledig lid van Israëls verbondsgemeenschap. Uit alles blijkt de trouw en de leiding van de HEERE.

Vers 11-12
In vers 11 en 12 volgen enkele zegenbeden. Dat Ruth ‘als Rachel en Lea mag worden’ wijst erop dat ze in het volk Israël is opgenomen. Efratha is de landstreek, Bethlehem de plaats waar Ruth woonde. De link met Thamar wordt gelegd omdat zij ook kinderloos als weduwe achterbleef. Zij werd gezegend, ondanks dat ze op een verkeerde manier handelde (Genesis 38). Zo mag ook Ruth, die wel in de weg van de Heere handelde, Zijn zegen verwachten.

Vers 13-22
Nadat het huwelijk in een openbare plechtigheid met getuigen is voltrokken, neemt Boaz Ruth tot zich. Er staat nadrukkelijk dat het de HEERE is die kinderen geeft. Vers 15a laat zien dat de baby Naomi weer levensvreugde geeft. Ruth geeft Naomi meer liefde dan het ideale aantal zonen (1 Samuël 2:5; Job 1:2; 42:13; Handelingen 19:14). Vers 16 meldt dat Naomi de verzorgster van het kind wordt. De naam ‘Obed’ betekent dienstknecht. Het geslachtsregister laat zien dat Ruth een belangrijke rol heeft in de geslachtslijn van de koninklijke familie. Uiteindelijk wordt uit dit geslacht de Heere Jezus geboren (Mattheüs 1:3-6).