Leswijzer 14.1 - Sacramenten

Zingen: Psalm 23:1

De God des heils wil mij ten Herder wezen;
'k Heb geen gebrek, 'k heb geen gevaar te vrezen.
Hij zal mij zacht, in liefelijke weiden,
Aan d' oevers van zeer stille waat'ren leiden.
Hij sterkt mijn ziel; richt, om Zijn naam, mijn treden
In 't effen spoor van Zijn gerechtigheden.

Psalmen
115:7

Liederen
Gele bundel: 67; 180; 213

Levensvragen

• Wie heeft de sacramenten bedacht?
• Wat zijn sacramenten?
• Zijn sacramenten geen menselijke verzinsels?

Doelstellingen

1. Je weet waarom we de sacramenten hebben.
2. Je begrijpt waarom ze ‘tekenen en zegels’ genoemd worden.
3. Je snapt wat je aan de sacramenten hebt.

Hoofdlijnen

Levensvraag
Waarom hebben we de sacramenten?
Eens in de zoveel tijd worden er in de kerk baby’s gedoopt en wordt het Avondmaal gehouden. Maar persoonlijk weet ik niet zo goed wat ik aan de sacramenten heb. Bij de Doop krijgen baby’s er zelf niets van mee en voor het Avondmaal ben ik nog te jong – als ik al aan zou willen of durven gaan. Waarom hebben we de sacramenten eigenlijk? Zijn het geen menselijke bedenksels?

Bijbelgedeelte
Door Wie zijn de sacramenten ingesteld?
De Heere Jezus heeft de sacramenten ingesteld en ons geboden om die te houden. In het eerste Bijbelgedeelte geeft de Heere Jezus Zijn discipelen het bevel om uit te gaan, te onderwijzen en te dopen. In het tweede Bijbelgedeelte stelt de Heere Jezus bij de laatste viering van het Pascha met Zijn discipelen het Avondmaal in. Hij past dit feest toe op Zichzelf.

Geloofsleer
Christus heeft de sacramenten ingesteld, voor ons bestwil.
Sacramenten betekenen en verzegelen iets. De Heere Jezus heeft twee sacramenten ingesteld: de Heilige Doop en het Heilig Avondmaal. De Heere weet hoe zwak en wantrouwig we zijn en daarom maakt Hij gebruik van onze zintuigen smaken, zien, voelen, ruiken en horen om de belofte nog beter uit te leggen en die aan ons hart te verzegelen.

Verbinden

Gespreksvragen

1. Waarom hebben we als kerk de sacramenten?
2. Wat heb jij persoonlijk met de sacramenten?
3. Wat zou je missen als de sacramenten tijdelijk niet bediend kunnen worden?
4. Wie kan er een persoonlijke ervaring bij de sacramenten vertellen?
5. Wat betekent het woord ‘sacrament’ en wat zegt dat over de sacramenten zelf?
6. Wie heeft de sacramenten ingesteld en wat zegt dat over het gebruik ervan?

Stellingen

1. De sacramenten zijn mooi, maar we zouden ook zonder kunnen.
2. Als jongere heb je niet zo veel aan de sacramenten: de doop heb je al gehad en voor het avondmaal ben je nog te jong.
3. De sacramenten versterken het geloof.

Brainstorm
Zet drie vragen in drie kolommen op het bord (of pak de powerpointslide erbij) en deel post-its uit. Op het bord zien jullie drie vragen in drie kolommen staan:

1. Wat zijn sacramenten?
2. Waar komen ze vandaan?
3. Waarom hebben we ze?
   Jullie mogen allemaal een vraag uitkiezen en op je post-it het antwoord schrijven. Plak daarna je post-it in de juiste kolom.

Gespreksvragen

1. Wie heeft dit ingevuld en hoe ben je tot dit antwoord gekomen?
2. Waarom heb je voor deze vraag gekozen?
3. Welke vraag vind jij het moeilijkst om te beantwoorden?
4. Wat zouden jullie missen als de sacramenten niet meer bediend worden?
5. Wat heb je nu aan de sacramenten? Van de doop weet je immers zelf niets meer en jullie zijn nog te jong om deel te mogen nemen aan het Avondmaal…

Maak de zin af
We weten allemaal wat sacramenten zijn. Misschien niet waar het woord ‘sacrament’ vandaan komt, maar we weten allemaal dat we met de sacramenten de Heilige Doop en het Heilig Avondmaal bedoelen. Iedereen kent ze, maar waarom hebben we ze eigenlijk? Wat missen we als we ze niet meer hebben? Daar gaan we vandaag over nadenken. Schrijf de volgende zin over en schrijf het antwoord op in je Leerwijzer:

We hebben de sacramenten, omdat …

Inventariseer een paar antwoorden. Laat vervolgens HC 25.66 lezen (of laat het op het bord zien). In onze catechismus wordt de vraag gesteld wat sacramenten zijn. In het antwoord op die vraag, zie je ook het antwoord op de zin die wij af hebben gemaakt. Lees het antwoord op de vraag uit de catechismus en vergelijk het met je eigen antwoord. Corrigeer je antwoord in je Leerwijzer en onderstreep wat je opvalt.

Gespreksvragen

1. Wat heb jij gecorrigeerd?
2. Wat viel jou op in het antwoord?
3. Kun je in eigen woorden samenvatten waarom we nu de sacramenten hebben?
4. Wat zou je persoonlijk missen als we ze niet meer zouden hebben?

Ik mis de sacramenten?!
In bijzondere tijden, zoals in de coronatijd, of bij ziekte, of in de oorlog, kunnen veel vanzelfsprekende dingen opeens wegvallen. Zo was dat ook met de sacramenten. De Heilige Doop en het Heilig Avondmaal konden niet meer bediend worden, omdat contact vermeden moest worden om de verspreiding van het virus tegen te gaan. We gaan drie verhaaltjes lezen van vier jongeren die antwoord geven op de vraag wat ze gemist hebben toen de sacramenten een tijd niet meer bediend konden worden.

• Mees: Heel eerlijk... ik heb ze niet gemist. Eigenlijk besefte ik pas dat we al heel lang niet meer gedoopt hadden en het avondmaal niet meer gehouden hadden toen iemand dat tegen me zei. Ik ben er zelf totaal niet mee bezig. Die baby’tjes bij het dopen in de kerk zien vind ik altijd wel schattig, en het avondmaal vind ik wel indrukwekkend, maar zelf kan en heb ik er niets mee.
• Johannes: Ik heb het denk ik een klein beetje gemist. De sacramenten horen natuurlijk wel echt bij het kerk-zijn en omdat alles al anders was, vond ik het wel leeg nu. Ik vind de sacramenten altijd wel mooi. Het moedigt me aan om zelf ook meer met geloof bezig te gaan en die prikkels kreeg ik nu bijna niet.
• Matthijs: Missen vind ik een groot woord. Als ik naar mezelf kijk, dan vind ik dat ik de kerk en de sacramenten misschien wel zou moeten missen, maar ja, ik heb het niet gemist. Ik weet ook eigenlijk niet zo goed wat ik eraan heb, dus misschien maakt dat ook nog wel uit. Nu weet ik niet zo goed wat ik gemist heb.
• Marleen: Ja, ik heb de sacramenten echt gemist. De kerk doet het al eeuwenlang en opeens lag het stil. Dat vond ik wel echt lastig. En het leek wel of het grootste gedeelte van de kerk het niet zoveel uitmaakte. Dat kan toch niet? Ik ben echt blij dat er nu weer kinderen gedoopt worden en het avondmaal weer gevierd mag worden!

Gespreksvragen

1. Steek je vinger op als je je het meest herkent in (naam). Waarom herken jij je het meest in (naam)?
2. Wie herkent zich in alle vier niet echt? Hoe kijk jij er dan zelf op terug?
3. Als je bedenkt wat je gemist hebt, heb je ook gelijk antwoord op de vraag wat jij persoonlijk aan de sacramenten hebt. Waarom hebben we de sacramenten?

Waarom hebben we dit?
Op het bord zie je straks vier plaatjes verschijnen (zie bijlage). Beantwoord voor elke afbeelding de vraag ‘Waarom hebben we dit?’ en schrijf het antwoord op in je Leerwijzer.

1. Brommerrijbewijs
2. Trouwring
3. Zorgpas
4. Sacramenten
   (U kunt er ook voor kiezen om het antwoord open te laten en samen aan de hand van het Bijbelgedeelte en de geloofsleer het antwoord te vinden).

Brugzin
Als je snapt waarom iets is ingesteld, snap je meestal ook wat de bedoeling ervan is, en dus wat je eraan hebt. In de twee Bijbelgedeeltes van vandaag gaan we kijken naar de instelling van beide sacramenten. Bedenk ondertussen met welk doel ze ingesteld zouden kunnen zijn.

Voor de complete les- en leerwijzer verwijzen we u naar de producten.