Leswijzer 23.1 - Verantwoording

Zingen: Psalm 66:8

Komt, luistert toe, gij Godgezinden,
Gij, die den HEER van harte vreest,
Hoort, wat mij God deed ondervinden,
Wat Hij gedaan heeft aan mijn geest.
'k Sloeg heilbegerig 't oog naar boven,
Ik riep den HEER ootmoedig aan;
Ik mocht met mond en hart Hem loven,
Hem, Die alleen mij bij kon staan.

Psalmen
35:9; 77:7

Liederen
Gele bundel: 117; 139; 161

Levensvragen

Ik heb eigenlijk geen ervaring in het uitleggen van mijn geloof…
Hoe kan ik meer getuigen?
Ik weet nooit wat ik moet zeggen...

Doelstellingen

Je weet wat apologetiek is.
Je weet wat het verschil is tussen apologetiek en de Bijbelse opdracht om je te kunnen verantwoorden.
Je weet hoe je het christelijk geloof kunt verantwoorden.

Hoofdlijnen

Levensvraag
Hoe leg ik mijn geloof uit?
Pas was ik bij een open dag van een universiteit en toen ging het ook over God. Die man vroeg met een smalende glimlach of er hier ook mensen waren die in de God van de Bijbel geloofden. Ik durfde mijn hand niet op te steken... Wat moet ik zeggen als hij moeilijke vragen gaat stellen...?

Bijbelgedeelte
Hoe verdedigt Paulus het geloof?
Paulus ziet een afgodsaltaar staan met daarop de tekst: aan een onbekende god. Hij knoopt aan bij dit altaar om te getuigen van de Heere. Dat is de God Die een dag gesteld heeft waarop Hij de wereld – door Jezus, Die ook opgestaan is – rechtvaardig zal oordelen. Daarom moeten de mensen zich bekeren.

Geloofsleer
Apologetiek is de verantwoording van het christelijk geloof met goede argumenten.
Apologetiek komt van het Griekse woord ‘apologia’ wat ‘verantwoording’ betekent. Apologetiek is de rationele verantwoording van het christelijk geloof. Verantwoorden doe je met leer én leven en begint met relatie, oprechte interesse in de ander en soms ook met puinruimen: de weg banen voor het Evangelie.

Verbinden

Gespreksvragen

Wie heeft er ervaring met het uitleggen van het geloof en kan hier wat over vertellen?
Waar zou jij op letten als je het geloof uit moet leggen?
Wat moet je wel en niet doen als je het geloof uitlegt?
Wie heeft het christelijk geloof wel eens moeten verdedigen?
Wat zegt de Bijbel over het verantwoorden van wat je gelooft?
Wie is voor jou een voorbeeld als het gaat om getuigen?
Wat is de roeping van een christen: overtuigen of getuigen?
Wie weet wat apologetiek is?
Wat kunnen we leren van Paulus als het over het uitleggen van je geloof gaat?

Stellingen

Voor het uitleggen van het geloof zijn daden veel belangrijker dan woorden.
Je hoeft niet precies uit te kunnen leggen wat je gelooft: het gaat om getuigen, niet om overtuigen.
Hoe beter je alles van het geloof begrijpt, hoe meer kans je hebt om iemand te overtuigen van de waarheid van het geloof.
Het belangrijkste in het uitleggen van het geloof is, dat je het met taal kunt doen die de ander begrijpt.

Zo moet het (niet)!
Deze les gaan we het hebben over het uitleggen van het geloof, over getuigen. We staan niet zozeer stil bij wat je precies moet zeggen, maar meer hoe je het kunt zeggen en waar je op moet letten. Om dat te oefenen, mogen jullie straks in tweetallen allemaal een casus bedenken. Het mag van alles zijn: op het voetbalveld, in de stad, in een vliegtuig, op school of op catechisatie. Verzin zelf een situatie waarin je gedwongen wordt om je geloof (of een gedeelte daarvan) uit te leggen.
Jullie moeten deze casus op twee manieren voorbereiden: eerst laten jullie zien hoe het niet moet en vervolgens laten jullie zien hoe het volgens jullie wel moet.

Voorbeeldcasussen

Iemand die gevraagd wordt waarom zij bidt op haar werk.
Iemand die vloekt tijdens sporten en daarop aangesproken wordt.
Iemand die tijdens een voorstelrondje zegt dat hij christen is en wordt gevraagd of hij kort wil uitleggen wat dat inhoudt.
Iemand die niet mee wil gaan naar een feestje en daarop bevraagd wordt.
Iemand die door een niet-christelijke vriend bevraagd wordt op het feit waarom er zoveel kerken zijn, terwijl er maar één God is.

Kies een paar tweetallen uit om de casus te spelen. Behandel na elke casus (een gedeelte van) de gespreksvragen.

Gespreksvragen

Wat vonden jullie van deze casus?
Wat heb jij geleerd over wat je wel en niet moet doen?
Wat hadden jullie anders gedaan?
Wie wil er nu (vrijwillig)?
Noteer de dingen die wel en niet gedaan moeten worden, de do’s en don'ts.

Ervaringen
Dit thema heet ‘Apologetiek’. Vraag of er iemand weet wat dat betekent. In de geloofsleer komen we er nog op terug, maar eigenlijk is het een duur woord voor ‘verantwoording van het geloof’. Deze les denken we na over hoe je je geloof verantwoordt. Waarschijnlijk hebben jullie allemaal wel eens meegemaakt dat je niet wist hoe je het geloof moest verantwoorden, of dat je in een situatie terecht kwam waarin je bewust het gesprek over het geloof vermeed, omdat je niet wist wat je moest zeggen. Deel post-its uit. Op de post-it die je hebt gekregen, mag je kort een situatie opschrijven waarin jij niet goed weet hoe je je geloof zou moeten verantwoorden. Wanneer vind je het moeilijk om je geloof te verantwoorden?
Deel de groep in tweeën en wijs twee plekken aan waar ze de post-its op kunnen plakken. De linkerkant plak de post-it aan de rechterkant op, en de rechterkant van de groep plakt de post-it aan de linkerkant van het lokaal op. Maar voordat jullie ze gaan opplakken, mogen jullie eerst nog je naam achterop het papiertje zetten.
Laat nu de linkergroep een post-it naar keuze pakken aan de rechterkant (en andersom) én een nieuwe post-it.
Schrijf op de nieuwe post-it op wat volgens jou de best mogelijke manier is om in de situatie op de post-it te handelen.
Laat de catechisanten na drie minuten hun post-its geven aan degene wiens naam achter op de post-it stond.

Gespreksvragen

Wat had jij opgeschreven en wat voor advies heb jij nu gekregen?
Wat heb jij geleerd van de tips op je post-it?
Zijn er ook algemene adviezen of handreikingen te geven over hoe je nu je geloof moet verdedigen?

Het is vooral belangrijk, dat je ...
Dit thema gaan we het hebben over het verantwoorden van het geloof. Daar is veel over gezegd en geschreven. In deze eerste les hebben we het nog even niet over de inhoud, dus over wat je nu precies moet zeggen, maar meer hoe je je geloof kunt verantwoorden. Voordat we naar het Bijbelgedeelte gaan, gaan we eerst kijken hoe jullie dat zouden doen. Je krijgt straks acht zinnen te zien op het bord. Schrijf twee zinnen over die volgens jou het belangrijkste zijn als het gaat over het verantwoorden van het geloof.

Zinnen
Het belangrijkste is dat je ...

... precies weet wat je gelooft.
... dat je weet waarom je gelooft.
... dat je de ander liefhebt.
... dat je geïnteresseerd bent in de ander.
... dat je altijd bereid bent om in gesprek te gaan, ook al weet je niet alle antwoorden.
... dat je de leefwereld van de ander kent.
... dat anderen aan je kunnen zien dat je gelooft.
... dat je naar de ander luistert.

Beantwoord daarna samen met degene die naast je zit de vragen.

Waarom hebben jullie deze twee zinnen gekozen?
Kunnen jullie samen tot de twee belangrijkste zinnen komen?

Gespreksvragen

Welke twee punten hebben jullie? En wat hadden jullie eerst?
Hoe is jullie gesprek gegaan?
Wie kwamen er niet uit? Hoe kan dat?

Woordweb
Het is een plicht van een christen om altijd bereid te zijn tot verantwoording aan ieder die je rekenschap vraagt van de hoop die in je is. Daar gaan we het deze les en bij dit thema over hebben, over de verantwoording van het christelijk geloof. Om te peilen wat er bij jullie leeft, gaan we eerst een woordweb maken. Schrijf de tekst uit 1 Petrus 3:15 op het bord en laat catechisanten om de beurt naar voren komen om wat op te schrijven.

Gespreksvragen

Wie heeft dit opgeschreven? Waarom?
Wie heeft er een ervaring met het verdedigen van het geloof en kan daar wat over vertellen?
Hoe moet je nu het geloof verdedigen?

Brugzin
In de verbinding hebben we nagedacht over hoe je het geloof kunt verantwoorden. In het Bijbelgedeelte dat we gaan lezen, zien we dat Paulus ook opkomt voor het christelijk geloof. Wat kunnen we van hem leren?

Voor de complete les- en leerwijzer verwijzen we u naar de producten.

naar overzichtspagina