Handreiking voor online jeugdwerk

Online of fysiek jeugdwerk is een wereld van verschil. Hoewel de voorkeur van velen uitgaat naar een fysieke samenkomst, is dat in de huidige tijd niet altijd mogelijk. Sommige leidinggevenden maken volop gebruik van online mogelijkheden. Anderen vinden dat lastiger. Daarom hebben we een aantal handreikingen op een rij gezet die wellicht kunnen helpen bij het vormgeven van een online jeugdavond.

Het is overigens goed om te beseffen dat online jeugdwerk niet alleen nadelen kent ten opzichte van fysiek samenkomen. Een workshopleider die een online workshop moest geven rond het thema ‘zelfbeeld en seksualiteit’ vertelde dat ze tijdens de workshop het contact met de jongeren miste. Maar de jongeren zelf gaven achteraf heel positieve feedback. Juist online ervoeren ze een stuk veiligheid bij dit thema. Voor jongeren is het vaak ‘veiliger’ om open en eerlijk te zijn van achter een beeldscherm, dan wanneer zij in één ruimte zitten met vrienden en vriendinnen. Een online gesprek hoeft dus niet persé minder diepgang te hebben.

Tips met betrekking tot techniek

• Kies een online omgeving die het beste bij jouw groep jongeren past. Leg een aantal mogelijkheden voor (denk aan Teams, Zoom, Google Hangouts, etc.) en kies de omgeving die het meest prettig is voor de doelgroep en/of de meeste mogelijkheden biedt. Teams biedt veel mogelijkheden en wordt vaak ingezet. Een betaald softwarepakket dat door bijvoorbeeld docenten gebruikt wordt is https://www.lessonup.com/nl/.
• Test de techniek van tevoren even met familie of vrienden zodat je geoefend bent als de avond begint.
• Als één (of meer) van de jeugdleiders moeite heeft met computers en software, laat jongeren dan helpen. Zij vinden het vaak leuk en gezellig om bij de jeugdleider thuis te komen en zij zijn uiterst vaardig om te helpen in de digitale wereld. Er kan per avond gewisseld worden welke jongere aan de beurt is.
• Wacht aan het begin van een online ontmoeting niet te lang totdat iedereen aanwezig is. Los geen verbindingsproblemen op, maar bekijk achteraf wat er mis ging zodat het de volgende keer wel goed gaat. Anders is een avond snel voorbij en zitten jongeren lang achter hun scherm te wachten.
• Maak een aantal duidelijke afspraken, zoals: wie beheert de presentatie, zet als deelnemer je geluid op dempen als je niet aan het woord bent, steek digitaal een handje op als je wat wilt vragen, etc.

Tips met betrekking tot het inhoudelijk leiden van een online jeugdbijeenkomst

• Het gesprek verloopt makkelijker als het over een concreet onderwerp gaat. Waar je bij een fysieke ontmoeting gemakkelijk een gesprek hebt over koetjes en kalfjes, is dit bij een online ontmoeting lastiger. Bedenk bijvoorbeeld vooraf een leuke vraag (passend bij de doelgroep) die iedereen aan het begin beantwoordt. Zo wordt gelijk de aanwezigheid en digitale verbinding getest.
• Stel concrete, gerichte vragen en geef concrete, gerichte opdrachten. Wijs bij het stellen van een vraag concreet iemand aan (“Kees, wil jij vers 1 tot 5 lezen?”; “Janneke, wat vind jij van de stelling?”). Op vragen die in het algemeen gesteld worden, komt doorgaans weinig reactie (“Wie wil er het stukje uit de Bijbel lezen?”).
• Een online sessie hoeft niet zo lang te duren als een fysieke ontmoeting. Wil je toch hetzelfde rendement als tijdens een ‘gewone’ avond? Zie dan de volgende tip.
• Geef voorbereidend werk op. Stuur bijvoorbeeld een aantal dagen van tevoren een filmpje op met vragen erbij. Laat jongeren thuis het filmpje kijken en de vragen beantwoorden. Je kunt eventueel zeggen: “de avond zelf duurt iets korter dan anders, maar ik verwacht wel van jullie dat je [dit en dat] voorbereidt.”
• Vraag voorafgaand aan de onlinesessie aan de jongeren om hun Bijbel, boekje en pen (en wat verder nodig is) voor zichzelf klaar te leggen. Projecteer niet alles op het scherm. De betrokkenheid wordt vergroot als jongeren zelf ook iets moet doen. Laat jongeren daarom zelf het Bijbelgedeelte opzoeken en kies iemand uit om het voor te lezen.
• Stuur informatie, voorbereiding, vragen, etc. persoonlijk naar jongeren toe. Het toesturen van de content naar jongeren persoonlijk levert meer respons op dan wanneer het in een groepsapp wordt gedeeld.
• Maak gebruik van de chatfunctie. Bij een fysieke bijeenkomst kan maximaal één iemand reageren. Bij een online sessie is er de mogelijkheid om iedereen zijn/haar antwoord in de chat te laten schrijven. Je kunt vervolgens enkele jongeren vragen om hun antwoord toe te lichten zodat er ook een gesprek ontstaat.
• Gebruik afwisselende werkvormen die mogelijk zijn. Denk aan een foto, stelling, stukje tekst, quiz (vragen), etc. waarop jongeren kunnen reageren via de chat.
• Vergeet niet de ouders erbij te betrekken. Stel hen ook op de hoogte van de inhoud van de avond, zodat ouders de jongeren thuis kunnen stimuleren. Je kunt dit op een snelle en makkelijke manier doen door een groepsapp voor ouders aan te maken.

Er zijn nog veel meer handreikingen te geven, maar zie deze als een eerste aanzet. Heb je zelf goede ideeën? Mail ze vooral naar magriffioen@lcj.nl. Dan kunnen we deze breed delen in onze achterban.