Na 500 jaar

Laten we de boodschap van de Reformatie gewoon weer centraal stellen en eerlijk zeggen dat de kerk vaak helemaal niet zo’n warme gemeenschap is.

Vandaag is de echte vijfhonderdste verjaardag van de Reformatie. Na Luthers stellingen van 31 oktober 1517 was het nog mogelijk de kerk van binnenuit te hervormen. Dat was ook Luthers bedoeling. En reformatorische ideeën had Luther ook al voor 1517. Pas op 10 december 1520 werd de breuk met de kerk van Rome definitief. De paus had Luther gedreigd met excommunicatie als hij zijn stellingen niet terug zou nemen. Bij het verstrijken van de deadline riep Luther de theologen van Wittenberg bijeen en verbrandde hij de pauselijke bul en kerkelijke wetboeken, vandaag exact een half millennium geleden.

Als iemand zegt dat de theologische universiteit in Apeldoorn niet bepaald centraal gelegen is, kan ik niet nalaten aan Wittenberg te denken. Vandaag de dag nog is het alleen via een soort karrenspoor te bereiken. Maar wat in die uithoek gebeurde, schokte heel Europa. Luther was handig met de media van zijn tijd, de drukpers. Hij kon schrijven en hij had gevoel voor beeldvorming. Tegenwoordig zou hij ongetwijfeld op sociale media actief zijn.

Na vijfhonderd jaar staat de kerk er in de beeldvorming niet positief op en bij het gebruiken van moderne media loopt ze niet voorop. Dat lijkt me ook niet zo belangrijk. Luthers boodschap schokte de wereld vooral vanwege de inhoud, het Evangelie. Het draait volgens Luther om de schuldige, verloren mens tegenover de rechtvaardige, reddende God.

Ik zie kerken investeren in beeldvorming en mediastrategie. Op fraaie websites presenteren ze zich als bijbelgetrouwe, warme gemeenschappen, inclusief of juist heel orthodox. Toch denk ik niet dat mensen dat geloven. Laten we de boodschap van de Reformatie gewoon weer centraal stellen en eerlijk zeggen dat de kerk vaak helemaal niet zo’n warme gemeenschap is. Eerder een krimpend clubje hypocrieten, gelijkhebbers en moraalridders, dat door Gods genade ook nog wel eens iets goeds doet. En dat zulke figuren welkom zijn, omdat Jezus juist zulke mensen opzoekt. Eindelijk een thuis voor mensen die de schijn niet langer hoeven ophouden, voor zondaren.

Deze column is geschreven door dr. A. Huygen en verscheen op 10-12-2020 in De Waarheidsvriend.

Beeld header: Jan Dijkstra, CC BY-SA 4.0