Pastoraat aan randkerkelijke jongeren

Beschrijving, cijfers
Er zijn nogal wat jongeren in de gemeente die dreigen af te haken. Hier kunnen verschillende redenen aan ten grondslag liggen. Een negatieve ervaring met een ambtsdrager of de gemeente, persoonlijke ontwikkeling van de jongere, het afwezig zijn van een vangnet, et cetera. De verschillende redenen vragen om verschillende manieren van ‘aanpak’. Pastoraat aan randkerkelijke jongeren is dan ook een heel breed gebied. Een aantal punten van aandacht gelden echter voor al deze jongeren:

• Ken de jongere
• Ken zijn leefwereld
• Wees betrokken
• Luister echt
• Weet van zijn problemen
  Door als gemeente present te zijn in het leven van deze jongeren, kunnen wellicht velen van hen bewaard worden bij de gemeente, bewaard worden bij (en uiteindelijk door) de goede Herder Die oog heeft voor al Zijn schapen.

Wat kan/moet er gedaan worden?
Collegedictaat prof. dr. W.H. Velema

• Prof. dr. W.H. Velema wijst erop dat we de oplossing voor het probleem van kerkverlating door jongeren moeten zoeken bij drie factoren, die op elkaar inwerkend moeten functioneren :
  o Een bijbelse visie op de plaats van de jeugd in verbond en kerk.
  o Kennis van de wereld van de jongeren: psychisch, sociologisch, hun leefklimaat en het pluralisme van religie en ethiek.
  o Een liefdevolle benadering, die hen wil verstaan, opvangen en in de gemeente wil integreren; die hen inschakelt en uitzendt in de wereld.
• Bij pastoraat aan jongeren is er sprake van een indirecte en een directe lijn:
  o Indirect: richt zich op de jeugd via anderen
  o Direct: de bearbeiding van de kerkjeugd, door:
   Prediking
   Catechese
   Gesprekken
   Huisbezoek (evt. ook apart voor jongeren)
   Jeugdouderling
• Bijzondere aandachtspunten met het oog op jongerenpastoraat:
  o Ze horen erbij
  o Het is nodig voor hen te bidden
  o Deze voorbede mag je ook vragen van anderen
  o Er moet leiding gegeven worden
  o Jongeren mogen ingeschakeld worden
  o Neem ook hun kritiek serieus!
• Specifieke aandachtspunten voor randkerkelijke jongeren:
  o De kerkenraad moet hen goed in het oog houden
  o Ambtsdragers moeten hun leefklimaat kennen
  o In geval van verwereldlijking:
   het evangelie helder laten klinken
   concrete gesprekken over de levenshouding
  o In geval van negatieve ervaringen:
   deze niet goed praten
   benadrukken dat de gemeente niet volmaakt is
   erop wijzen dat zonde niet geduld mag worden
  o Andere redenen voor afhaken kunnen zijn: verdriet, verbittering, verhuizing, onkerkelijke partner, et cetera.
• Twee wegen waarlangs de randkerkelijke jongeren bereikt moeten worden:
  o Door de ambtsdragers
  o Door gemeenteleden

Handvatten vanuit andere literatuur

• Als jeugdambtsdrager of jeugdteam/pastor mag je de jongeren persoonlijk benaderen, met hen in gesprek gaan. Luisteren naar hen, oog en oor hebben voor hun problemen, en ze vervolgens liefdevol wijzen op de goede Herder Die Zich ook over hen wil ontfermen. Het gaat hierbij om een pastoraal traject, waarvoor ambtsdragers en gemeenteleden zich langdurig kunnen moeten inzetten. Zie voor een uitgebreide omschrijving van dit traject en het beleid bijlage 2.
• In bijlage 3 en 4 is een voorbeeld opgenomen van een enquête die onder randkerkelijke leden gehouden kan worden, of als leidraad voor een gesprek kan dienen.
• Er moet kennis zijn van de jeugdcultuur, de wereld waarin de jongere leeft. Omdat deze vaak zoveel verschilt van de cultuur van de gemeente, moeten deze culturen op de een of andere wijze met elkaar verbonden worden. Weten waar de jongere zich bevindt, zodat je aan kunt sluiten op zijn leefwereld, om hem vervolgens steeds weer bij het Woord, bij de God van het Woord te brengen.
• Een vangnet creëren, een plaats waar deze jongeren elkaar en betrokken jongeren van de gemeente kunnen ontmoeten. Een plaats waar ze zichzelf kunnen zijn, een plaats waar ze terecht kunnen met hun vragen.
• Betrokken jongeren kunnen ingeschakeld worden om deze jongeren te bereiken.
• Jongeren hebben voorbeeldfiguren en vertrouwenspersonen nodig.
• Ook ondersteuning en toerusting van de ouders is belangrijk. Geloofsopvoeding, huisgodsdienst moet een belangrijke plaats innemen in het midden van de gemeente. De gemeente wordt geacht om te zien naar elkaar!
• Het doel van het omzien naar randkerkelijke jongeren is natuurlijk om hen weer terug te brengen bij de kudde van de gemeente, bij de kudde van de goede Herder. Een (jeugd)ambtsdrager mag hierbij niet uit het oog verliezen dat het toepassen van tucht een middel kan zijn om dit doel te bereiken. En ook moet eerlijk onder ogen gezien worden, dat het mogelijk is dat het doel bij deze jongere niet bereikt wordt. Ook de laatste stap, het uitschrijven van een dooplid, kan genomen moeten worden, hoe pijnlijk dit ook is.
• Dit hele proces mag omringd worden met het gebed dat de Heere het werk dat Hij met de doop in de levens van deze jongeren begonnen is, ook af wil maken.