Programma proces Jeugdbeleid 'Zorg voor jongeren'

Zorg voor kinderen en jongeren
Waarom zou u zich binnen de gemeente bezighouden met jeugdbeleid? Als u deze vraag stelt aan verschillende mensen in de gemeente, krijgt u waarschijnlijk antwoorden die steeds een ander element van het belang weergeven. Een leidinggevende zal dit onderwerp vanuit een andere invalshoek benaderen dan een kerkenraadslid.

Juist de laatstgenoemde groep, de kerkenraad, heeft een speciale verantwoordelijkheid voor de gemeente en dus ook voor de jeugd van de gemeente. In het formulier voor de bevestiging van ouderlingen en diakenen lezen we over 'opzicht hebben over de Kerk'. Daar klinkt iets in door van de zorg voor de gemeente. Vooral de geestelijke zorg, vanuit het verlangen dat de Heere ook onder de jongeren zal werken.

In de kerk worden vaak heel veel activiteiten ondernomen. Dat is heel mooi en belangrijk. Veel gemeenteleden zetten zich vrijwillig in en geven hun tijd en energie aan de opbouw van de gemeente. Uiteindelijk doelen alle gemeentelijke activiteiten op de eer van God, de opbouw van Zijn Koninkrijk en de stichting van de gemeente. Dat vraagt nogal wat van een gemeente. Er moet geestelijk leiding gegeven worden! Een gezamenlijk jeugdbeleid biedt overzicht van alle kerkelijke activiteiten die voor en onder kinderen en jongeren plaatsvinden en biedt daarbij ook een eenduidige richting. Het ontwikkelen van jeugdbeleid maakt het niet alleen mogelijk om op organisatorisch vlak allerhande zaken te regelen, maar stelt de gemeente ook in staat om na te denken over diepere zaken. Wat motiveert en wat drijft gemeenteleden om te doen wat ze doen in de gemeente? Vanuit welk fundament werken we met elkaar, en waar willen we naartoe? Door beleidsmatig te denken, krijgen jullie samen een doel voor ogen waar jullie met elkaar aan werken. Zo kunnen alle werkzaamheden ook gericht geëvalueerd worden. Een gemeente is geen bedrijf. Het beleid van een gemeente is daarom ook op een hele andere manier vormgegeven dan een beleidsdocument voor het bedrijfsleven. De geestelijke ‘oogst’ van het werk is niet in cijfers uit te drukken en is ook niet te meten. We mogen weten dat de Heere het werk in de gemeente niet telt, maar weegt. In die wetenschap draagt de gemeente de verantwoordelijkheid om, door liefde gedreven, er alles aan te doen om het Woord centraal te stellen in al haar werk en om zoveel mogelijk gemeenteleden hier actief bij te betrekken. ‘Want het Woord van God is levend en krachtig’ (Hebr. 4:12a).

Goed in vorm wil zich graag beschikbaar stellen om jullie gemeente te ondersteunen bij het ontwikkelen van een jeugdbeleid. Deze ondersteuning kan op verschillende manieren vormgegeven worden. In dit document bieden we een overzicht van de diverse mogelijkheden en de bijbehorende voor- en nadelen. We wensen jullie van harte wijsheid en Gods zegen toe bij de overwegingen die jullie maken ten behoeve van de zorg voor de kinderen en jongeren!

Deze stappenmap is gemaakt ter ondersteuning van het ontwikkelen van jeugdbeleid. Het is de bedoeling dat gedurende het proces de tien stappen uit de map doorlopen worden. Elke stap wordt eerst uitgebreid toegelicht. Vervolgens wordt verwezen naar de bijbehorende invul-formats waarmee de stap toegepast kan worden op de eigen gemeente. Wie de map in de webshop bestelt, kan de papieren formats in de map invullen; wie liever digitaal werkt, kan de map en het format (die beide als download toegevoegd zijn) downloaden en de tekst digitaal uitwerken.

Wat kan Goed in vorm betekenen?
De mogelijkheden om te ondersteunen bij het ontwikkelen van jeugdbeleid in jullie gemeente ziet er als volgt uit:

Optie 1 Adviserend betrokken

Een jeugdwerkadviseur heeft een adviserende rol en is op jullie situatie betrokken door:
Het seizoen te starten met een gemeenteavond die in het teken staat van ‘gemeente zijn voor jong en oud’ en hier een passend maatwerk aanbod voor jullie gemeente op te maken.
Richting te geven aan het opstellen van een jeugdbeleid door het delen van een stappenplan en te adviseren over mogelijke organisatorische vormen.
Het jeugdbeleid wordt door de gemeente zelf geschreven, maar de jeugdwerkadviseur bezoekt de commissie die hierbij betrokken is drie keer per seizoen om te spreken over de voortgang, vragen te beantwoorden en verder te helpen bij de ontwikkeling en voortgang in een adviserende rol.

Resultaat:

Er heeft een gemeenteavond plaatsgevonden waarbij het functioneren van de gemeente vanuit Bijbels perspectief aan de orde gekomen is.
In overleg met de betrokkenen die het jeugdbeleid schrijven is er een stappenplan gedeeld en wordt er meegedacht over geschikte organisatorische vormen.
Een betrokken jeugdwerkadviseur is gedurende het seizoen drie avonden aanwezig geweest voor het bespreken van het proces, de vragen te beantwoorden en advies te geven.
De lead van het proces en het schrijven van het jeugdbeleid wordt door de plaatselijke gemeente zelf gedaan.
Voordelen van deze optie:
De kosten zijn beperkt.
De betrokkenheid vanuit de plaatselijke gemeente is hoog omdat deze zelf de lead heeft in het organiseren en ontwikkelen van het jeugdbeleid.
De jeugdwerkadviseur is op de achtergrond aanwezig als adviseur voor de beleidscommissie.

Nadelen van deze optie:

Er wordt veel pro-actief handelen en daadkracht vanuit de plaatselijke gemeente verwacht, omdat zij zelf de verantwoordelijkheid dragen voor de voortgang van het proces.
In de gemeente moeten voldoende vrijwilligers gevonden worden om dit proces op een goede manier te initiëren en de voortgang te waarborgen.
Er zijn voldoende vrijwilligers nodig die veel tijd kunnen besteden aan het verzamelen van informatie en over de vaardigheden beschikken om beleidsstukken te schrijven.
De plaatselijke gemeente is verantwoordelijk voor het goed benutten van de gereserveerde tijd, tijdens de avonden dat de jeugdwerkadviseur ter plaatse is om het proces te ondersteunen.

Optie 2 Coachend betrokken

Een jeugdwerkadviseur heeft een ‘coachende’ rol en is op jullie situatie betrokken door:
Het seizoen te starten met een gemeenteavond die in het teken staat van ‘gemeente zijn voor jong en oud’ en hier een passend maatwerk aanbod voor jullie gemeente op te maken.
Actief betrokken te zijn bij de totstandkoming van het jeugdbeleid, taakomschrijvingen en het jaarplan door mee te lezen, gericht informatie te verzamelen en te adviseren.
Het jeugdbeleid wordt door de gemeente zelf geschreven, maar de jeugdwerkadviseur leest mee, voorziet het document van commentaar in verschillende fases en doet suggesties. De jeugdwerkadviseur is minimaal vier avonden per seizoen aanwezig om het proces te begeleiden.

Resultaat:

Er heeft een gemeenteavond plaatsgevonden waarbij het functioneren van de gemeente vanuit Bijbels perspectief aan de orde gekomen is.
In overleg met de betrokkenen die het jeugdbeleid schrijven is er een stappenplan gedeeld en wordt er meegedacht over geschikte organisatorische vormen. De jeugdwerkadviseur denkt en leest mee met het document en voorziet regelmatig de commissie jeugdbeleid van suggesties.
Een betrokken jeugdwerkadviseur is gedurende het seizoen vier avonden aanwezig geweest voor het bespreken van het proces, de vragen te beantwoorden en advies te geven.
De lead van het proces en het schrijven van het jeugdbeleid wordt door de plaatselijke gemeente zelf gedaan.
Voordelen van deze optie:
De jeugdwerkadviseur is actief betrokken op de ontwikkeling van het jeugdbeleid.
De betrokkenheid vanuit de eigen gemeente is hoog vanwege de lead van de jeugdbeleid-commissie. De jeugdwerkadviseur ‘coacht’ de commissie bij de ontwikkeling van het beleid.
De vier avonden die de jeugdwerkadviseur ter plaatse is, worden door de jeugdwerkadviseur inhoudelijk voorbereid en in overleg met de beleidscommissie gevuld.

Nadelen van deze optie:

De verantwoordelijkheid voor het eindresultaat ligt bij de jeugdbeleid commissie; er wordt dus pro-actief handelen vanuit de beleidscommissie verwacht. Dit proces vraagt veel van vrijwilligers.
Er zijn voldoende vrijwilligers nodig die veel tijd kunnen besteden aan het verzamelen van informatie en over de vaardigheden beschikken om beleidsstukken te schrijven.

Optie 3 Uitvoerend betrokken
Een jeugdwerkadviseur heeft een uitvoerende rol en is op jullie situatie betrokken door:

Het seizoen te starten met een gemeenteavond die in het teken staat van ‘gemeente zijn voor jong en oud’ en hier een passend maatwerk aanbod voor jullie gemeente op te maken.
De leiding te nemen in het proces van de totstandkoming van jeugdbeleid, taakomschrijvingen, jaarplan en de instelling van een orgaan. Dit zal in nauwe samenspraak en onder verantwoording van de kerkenraad opgepakt worden. Ambtsdragers en leidinggevenden zullen hier actief bij betrokken worden en de gemeente zal in de proces meegenomen worden via het kerkblad en een tweetal toerustingsmomenten (zoals bijv. een gemeenteavond)
De jeugdwerkadviseur is veel ter plaatse aanwezig en in contact met de directe betrokkenen op het kinder- en jeugdwerk, kinder- en jeugdpastoraat en de opvoedingsondersteuning.
In nauw contact met een beleidscommissie wordt de inhoud van het jeugdbeleid doordacht en besproken. De jeugdwerkadviseur verwerkt alle besproken inhoud tot een jeugdbeleid.
Alle bestaande documenten worden verzameld tot een logisch geheel dat zowel inhoudelijk als organisatorisch overzicht biedt. Concrete jaarplanningen worden volledig gemaakt en voorzien van eindverantwoordelijken.

Resultaat:

Er heeft een gemeenteavond plaatsgevonden waarbij het functioneren van de gemeente vanuit Bijbels perspectief aan de orde gekomen is.
In overleg met de betrokkenen is er een stappenplan gedeeld en wordt er meegedacht over geschikte organisatorische vormen. De jeugdwerkadviseur denkt, leest en schrijft mee en neemt de leiding in het proces om tot jeugdbeleid te komen.
Als bijlagen bij het jeugdbeleid zijn er jaarplanningen voor de betreffende activiteiten en is er zowel inhoudelijk als organisatorisch overzicht over het geheel van het kinder- en jeugdwerk, het kinder- en jeugdpastoraat en de opvoedingsondersteuning.
De lead van het proces ligt bij de jeugdwerkadviseur en hij of zij schrijft in contact met de beleidscommissie het jeugdbeleid.

Voordelen van deze optie:

De jeugdwerkadviseur is verantwoordelijk voor de ontwikkeling en oplevering van het jeugdbeleid en kan zo de plaatselijke gemeente tijdelijk deels ‘ontzorgen’ in deze overgangsfase.
De jeugdwerkadviseur is veel plaatselijk aanwezig lopende het seizoen en onderhoud nauw contact met de beleidscommissie en de kerkenraad.
De betrokkenen vanuit de beleidscommissie zijn met name actief om informatie te delen, te brainstormen en mee te denken over de inhoud. Zij hoeven niet over de vaardigheden te beschikken om beleid te schrijven. Deze optie kost vrijwilligers uit de gemeente de minste tijd, omdat zij het proces deels uitbesteden.

Nadelen van deze optie:

De jeugdwerkadviseur moet volledig en tijdig op de hoogte gebracht en gehouden worden van de huidige situatie, alle activiteiten en de gang van zaken in de gemeente.
De betrokkenheid en informatievoorziening voor de gemeente behoeft aandacht en zorg. ‘Hoe wordt de gemeente gedurende het proces op de hoogte gebracht en gehouden van de voortgang en inhoud van het jeugdbeleid?’

Optie 4 Outsourcing van Jeugdwerkadviseur naar plaatselijke gemeente
Om daadwerkelijk het nieuwe jeugdbeleid te implementeren in een gemeenten is er de optie om een jeugdwerkadviseur (gedeeltelijk) te outsourcen naar de gemeente. De Jeugdwerkadviseur is verantwoordelijk voor het daadwerkelijk toepassen en uitvoeren van het beleid, bewaakt de voortgang, treedt coachend op richting kinder- en jeugdleiding en geeft toerusting. Waar wenselijk inzetbaar voor jeugdpastoraat/catechese (onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad). Deze variant wordt plaatselijk inhoudelijk in kaart gebracht (in contact met de kerkenraad) en financieel los berekend. Daarbij is een optie dat deze variant als project wordt voorgelegd aan potentiële fondsenverstrekkers uit de plaatselijke gemeente.

naar overzichtspagina